Oud.

In een ver verleden had ik een kortstondige relatie met een meisje uit een ander land. Ik was verliefd, zij maakte het uit, en een lange periode van liefdesverdriet brak aan.
Het meisje schreef een column in een blad of krant, die enige weken na publicatie op internet te vinden was. Ik sprak de taal niet, maar kon hier en daar de strekking wel volgen. Na enkele maanden besprak ze in een van haar stukjes het verlangen door een zekere acteur in haar nek gekriebeld te worden terwijl hij haar zacht in zijn moedertaal zou toespreken, juist omdat zij die weer niet verstond. De acteur speelde een rol in de enige film die zij en ik samen bezochten en was in die periode een ster in opkomst.

Het is kinderlijk, maar je denkt dan onwillekeurig: Zo'n type man had ik dus moeten zijn, dan was het goedgekomen. Ik kon me wel in haar fantasie verplaatsen gezien zijn schilderachtige kop en immer schorre tenorstem en voelde dus enige fictieve jaloezie jegens deze man, die waarschijnlijk nooit een glimp van haar had opgevangen.

Ik ga niet vaak naar de film. Gisteren zag ik voor het eerst sinds lange tijd de acteur weer in een talkshow. Als aankondiging werd een foto getoond. Hij was er niet op vooruitgegaan, vond ik; zijn fraaie hoofd was opgezwollen, wat hem iets belegens gaf. Maar toen ik hem in levenden lijve zag, viel het me weer reuze mee. Bewegend, grijnzend, pratend was hij gewoon weer de man met die ongrijpbare flair waar je graag naar keek.
Er lijkt dus iets aan de hand te zijn met stilstaand beeld en het verouderende lichaam.

Ik vermoed dat de acteur ongeveer mijn leeftijd heeft, omdat ik bij mezelf soms hetzelfde effect zie. Bewegend is er niet zoveel aan de hand, maar van mijn verschijning op een foto schrik ik vaak. Maar je hoort wel vaker zeggen: Zo zie ik er helemaal niet uit. Terwijl fotografie niets anders hoort te kunnen tonen dan de waarheid. Klopt dit wel?

In sommige niet-westerse culturen zijn mensen er niet van gediend als je ze wilt fotograferen. De camera zou hun ziel vastleggen en daardoor stelen. Het licht is op een foto vaak heel anders dan je je herinnert. Dat heeft natuurlijk alles te maken met sluitertijd en diafragma. Een sluiter is geen oog. Binnen in de camera zit papier, in ons hoofd zitten hersenen. Wij interpreteren direct alles wat we zien, de camera is een weergaveapparaat. En om de camera zitten handen, bediend door hersenen die sterk geneigd zijn om alles te stileren.